Δευτέρα 7 Μαΐου 2018

"Αμαρυλλίδα της βεράντας" έγραψε ο Πέτρος Μανταίος ("Εφημερίδα των Συντακτών", 06.05.2018)

..........................................................

Αμαρυλλίδα της βεράντας




Οταν η μυθολογία έχει κέφια -που και πότε δεν έχει- σου φτιάχνει μια βοσκοπούλα (ποιμενίδες τις έλεγαν τότε) να την πιεις στο ποτήρι. Το όνομα αυτής Αμαρυλλίς.
Το βάσανό της, νεαρός ποιμήν (βοσκός), ονόματι Αλταίων, ωραίος σαν Απόλλωνας και σφριγηλός σαν Ηρακλής, όμως ολίγον αγαθοβιόλης.
Χαμπάρι από Αμαρυλλίδα που μαράζωνε για χάρη του, αλλά αυτός, το μόνο που τον ένοιαζε ήταν το ωραιότερο λουλούδι στον κόσμο, που το έψαχνε και δεν το έβρισκε. 
Τι σκαρφίζεται λοιπόν η Αμαρυλλίς; Ο,τι θα σκαρφιζόταν και η πιο σοφή γυναίκα που σέβεται τον εαυτό της: Μάγισσες φέρτε βότανα...
Μια και δυο ανηφορίζει στο πανεπιστήμιο της μαγείας, στους Δελφούς, εξομολογείται στην Πυθία το βάσανο κι αυτή της δίνει το αντίδοτο: Θα στηθείς τριάντα νύχτες με ολόλευκο χιτώνα στην πόρτα του μυστήριου που μας πουλάει περικοκλάδες και θα τρυπάς το στήθος σου στο μέρος της καρδιάς με αγκάθι τριανταφυλλιάς (σε άλλη παραλλαγή το είδα ως αιχμή βέλους, αλλά βρήκα το αγκάθι τριανταφυλλιάς πιο σουξεδιάρικο). 
Ξημερώνοντας η 31η μαρτυρίου της Αμαρυλλίδας ανοίγει την πόρτα του ο... αλλού φαν παρκ Αλταίων και του φεύγει το κλαπέτο. Το ωραιότερο λουλούδι του κόσμου, που το έψαχνε από μαθητής του δημοτικού (έχανε και τις τάξεις), ήταν στο κατώφλι του και του χαμογελούσε με σαράντα χρώματα. Παραδίπλα, διακριτική αιμοδότρια η Αμαρυλλίς.
«Εσπρέσο φρέντο με λίγη ζάχαρη φτιάχνουμε αγοράκι;», ρώτησε. Και ζήσανε αυτοί καλά και ο μύθος ακόμα καλύτερα.
Ζωγράφοι, γλύπτες, ποιητές, πεζογράφοι (ο δικός μας ο Δροσίνης για παράδειγμα), μουσικοί, χορογράφοι, σκηνοθέτες (ο άλλος δικός μας, ο Ντίνος Δημόπουλος· τον γνώρισα, υψηλής ευγένειας και ευαισθησίας άνθρωπος), το σύμπαν των δημιουργών εμπνεύστηκαν από τον μύθο της Αμαρυλλίδας (με τον Αλταίονα σε ρόλο κομπάρσου!).
Η Αμαρυλλίδα υπήρξε περίπου κάτι σαν μανιφέστο των ρομαντικών. 
Πολλά χρόνια μετά τον μύθο -ας πάρουμε σαν αφετηρία τον Συρακούσιο βουκολικό ποιητή Θεόκριτο (315-260) που η «δική» μου εκδοχή μάλλον περιέχεται στο τρίτο του ειδύλλιο- η Αμαρυλλίδα, που τότε είχε ανοίξει με πόνο την πόρτα του Αλταίονα, άνοιξε με χάρη και την πόρτα της επιστήμης.
Σε είδη φυτών, κατηγορίας κρινοειδών, εντυπωσιακής καλαισθησίας με χρώματα φαντασμαγορικά, που μεταφέρθηκαν στην Ευρώπη από τροπικές ζώνες (Νότια Αφρική και Νότια Αμερική), ο πατέρας της σύγχρονης βοτανολογίας, ο Σουηδός Κάρολος Λινναίος (1707-1778), που ήταν και ο μεγάλος ονοματολόγος στη βοτανική, γνωρίζοντας προφανώς το μύθο της Αμαρυλλίδας, έδωσε το όνομα Αμαρυλλίδες.
Που παρέμεινε έκτοτε απαράγραπτο, παρ’ ότι νεότεροι βοτανολόγοι, με άλλα επιστημονικά δεδομένα, όπως ο Βρετανός Ουίλιαμ Χέρμπερτ, επιχείρησαν επιστημονικότερο διαχωρισμό των ειδών.
Αλλά και αυτός, το πόνημα διά του οποίου επιχείρησε τον διαχωρισμό το ονόμασε «Αμαρυλλίδες» (1837). 
Για να επανέλθουμε στην πρώτη Αμαρυλλίδα, του μύθου, και τα πάθη της ώς την κάθαρση του έρωτα. Πάθη μπορεί να προκαλέσει και το φυτό Αμαρυλλίδα· συγκεκριμένα, ο βολβός του.
Είναι τοξικός (δηλητηριώδης) και βουτούσαν σε αυτόν τις αιχμές των όπλων τους οι ιθαγενείς της Αφρικής.
Ομορφιά χωρίς το δηλητηριάκι της είναι ομορφιά του εμπορίου! Αφιερωμένο στην ολάνθιστη αμαρυλλίδα της βεράντας μας, αγαπημένη της γυναίκας μου.

Δεν υπάρχουν σχόλια: