Πέμπτη 15 Μαΐου 2014

Δύο άρθρα για την κωμικο-τραγωδία της Ελλάδας του 21ου αιώνα (από τον Γιώργο Καρελιά (www.protagon.gr, 15 & 14/5/2014)

........................................................


Μια «ξεχασμένη» παραίτηση του ΓΑΠ 

 

 

 

 

από τον Γιώργο Καρελιά (www.protagon.gr, 15 & 14/5/2014)


Eπειδή είδα ότι τα γεγονότα πριν και μετά τη σύνοδο των Καννών (Νοέμβριος 2011), για τα οποία έγραψα και χτες εδώ, προκάλεσαν μεγάλο ενδιαφέρον, λέω σήμερα να δώσω μια μικρή συνέχεια. Για να δούμε καλύτερα αν η κυβέρνηση του Γιώργου Παπανδρέου ανατράπηκε στις Κάννες ή μήπως ο ίδιος είχε αποφασίσει αρκετά νωρίτερα να αποχωρήσει, βλέποντας ότι η διακυβέρνησή του οδηγείτο σε αδιέξοδο.
Πρώτα τα γεγονότα. Αρκετούς μήνες πριν από τη σύνοδο των Καννών, δημιουργήθηκε αιφνιδίως θέμα με τη διαρροή μιας πληροφορίας ότι ο τότε πρωθυπουργός ήταν έτοιμος να παραιτηθεί, για να διευκολύνει τον σχηματισμό κυβέρνησης συνεργασίας.
Η είδηση έσκασε σαν βόμβα στα δημοσιογραφικά  γραφεία. Στην αρχή επιβεβαιώθηκε από την ΝΔ, αφού είχε προηγηθεί συνάντηση Παπανδρέου-Σαμαρά και αργότερα από την κυβέρνηση, αλλά με διαφορετικές εκδοχές. Η ουσία, πάντως, δεν άλλαζε: ο Γιώργος Παπανδρέου έδειξε διατεθειμένος να παραιτηθεί, για να ξεπεραστεί το αδιέξοδο. Εδώ και εδώ δύο εκδοχές των γεγονότων.
Και για μην πει κανείς ότι αυτά ήταν μόνο δημοσιογραφικές πληροφορίες, θα παραθέσω και μια μαρτυρία εκ των έσω, που περιγράφει ξεκάθαρα την κατάσταση. Ο τότε υπουργός Δικαιοσύνης και στενός συνεργάτης του πρωθυπουργού, Χάρης Καστανίδης, γράφει στο βιβλίο του «Η Εποχή της Δοκιμασίας» (σελίδες 116-121), που κυκλοφόρησε πρόσφατα:
«Το πρωϊνό της 15ης Ιουνίου 2011 η ατμόσφαιρα μύριζε μπαρούτι. Ο Τύπος υπενθύμιζε τη γενική απεργία, τους «αγανακτισμένους», τις συγκεντρώσεις και τον αποκλεισμό της Βουλής από διαμαρτυρόμενους, καθώς ξεκινούσε η συζήτηση του Μεσοπρόθεσμου Προγράμματος στην Επιτροπή Οικονομικών της Βουλής. Από μια αίσθηση αβεβαιότητας επικοινώνησα τηλεφωνικά με τον πρωθυπουργό γύρω στις 11 το πρωί. Ήταν στο γραφείο του στη Βουλή και, κατά τη συνομιλία μας, επιβεβαίωσε όσα είχαν συμφωνηθεί το προηγούμενο βράδυ. Η συνάντησή του με τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας είχε ορισθεί για τη μία το μεσημέρι, αλλά είχε την πρόθεση να επικοινωνήσει νωρίτερα με την Αλ. Παπαρήγα και τον Γ. Καρατζαφέρη και, αν προλάβαινε, με τον Φ. Κουβέλη...
«…προϊόντος του χρόνου, η ένταση στο Σύνταγμα κορυφωνόταν. Το συγκεντρωμένο πλήθος ήταν μεγάλο και το τρίγωνο Βουλής, Μεγάρου Μαξίμου και Προεδρικού Μεγάρου βρισκόταν σε κατάσταση πολιορκίας. Αιφνιδιαστικά, λίγο μετά τις 3 το μεσημέρι, τα μέσα μαζικής ενημέρωσης άρχισαν να μεταδίδουν πληροφορίες ότι ο πρωθυπουργός, κατά τη συνομιλία του με τον Α. Σαμαρά, δέχτηκε να παραιτηθεί, για να διευκολύνει τον σχηματισμό κυβέρνησης σωτηρίας, χωρίς τη συμμετοχή του ίδιου.
Στην πρόταση εθνικής συνεννόησης, που απηύθυνε ο Παπανδρέου στον αρχηγό της  αξιωματικής αντιπολίτευσης, ο Σαμαράς έθεσε όρο την παραίτηση του εκλεγμένου πρωθυπουργού και την επιλογή άλλου, κοινής αποδοχής. Σύμφωνα με τις ίδιες πληροφορίες, ο αρχηγός της Νέας Δημοκρατίας έθεσε ως πρόσθετο όρο τη διενέργεια εκλογών σε έναν χρονικό ορίζοντα τριών-τεσσάρων μηνών μετά τον σχηματισμό της νέας κυβέρνησης.
Παρακολούθησα να εξαπολύεται η είδηση και δεν πίστευα στ’ αυτιά μου. Έμεινα εμβρόντητος από την απρόσμενη τροπή των πραγμάτων. Προσπάθησα να επικοινωνήσω με τον Παπανδρέου, αλλά μάταια. Δεν σήκωνε ούτε το πορτοκαλί τηλέφωνο. Πολλοί υπουργοί, που με ζήτησαν για να μάθουν αν γνώριζα τι συνέβη, μου επανέλαβαν ότι και οι δικές τους προσπάθειες να μιλήσουν μαζί του απέβησαν άκαρπες. Δεν ήμουν βέβαιος για την αλήθεια όσων μεταδίδονταν, καθώς οι κινήσεις που αποφασίστηκαν στο Καστρί δεν περιελάμβαναν κανένα σενάριο παραίτησης του Παπανδρέου.
Ενόσω περίμενα στο σκοτάδι για το τι συνέβη και ανησυχούσα για την επίμονη σιωπή του πρωθυπουργού, μου τηλεφώνησε ο γραμματέας του κόμματος Μ. Καρχιμάκης και με ενημέρωσε ότι μίλησε με τον κυβερνητικό εκπρόσωπο. Ο Γ. Πεταλωτής, που βρισκόταν στο Μέγαρο Μαξίμου μαζί με τον Ν. Αθανασάκη, επιβεβαίωσε στον Καρχιμάκη ότι ο Παπανδρέου δεν απέκλεισε ούτε την παραίτησή του, ώστε να διευκολύνει τον σχηματισμό κυβέρνησης εθνικής ενότητας».
Αυτά τα γράφει, επαναλαμβάνω, ένας υπουργός του Παπανδρέου, από τους πιο πιστούς. Τα γεγονότα είναι αδιάψευστα.
Βεβαίως, ο Παπανδρέου δεν παραιτήθηκε τότε, τελικά τον μετέπεισαν. Ο Καστανίδης γράφει λίγο παρακάτω επ’ αυτού: «Ήμουν σίγουρος ότι ο Παπανδρέου θα επέμενε μέχρι τέλους στην παραίτησή του, αν δεν είχαν ευτελίσει τη διαβούλευση οι επιτελείς της Συγγρού, ασκούμενοι σε ιδιοτελείς διαρροές και σε ωμή παραβίαση κάθε έννοιας δεοντολογίας».
Τι φανερώνουν τα γεγονότα; Ότι ο Γιώργος Παπανδρέου είχε φτάσει στο έσχατο όριο αντοχής. Είπε στον Σαμαρά ότι θα παραιτηθεί, εκείνος το διέδωσε, κατά ανεύθυνο τρόπο, κάποιοι στην κυβέρνηση πίεσαν τον Παπανδρέου να μην προχωρήσει, η παραίτηση ουδέποτε ανακοινώθηκε επίσημα και δεν συγκροτήθηκε τότε άλλη κυβέρνηση.
Αυτό έγινε τέσσερις μήνες μετά, με αφορμή το δημοψήφισμα και τις Κάννες. Όμως, οι αιτίες προϋπήρχαν. Όπως υπάρχει πλέον βάσιμη και η υποψία (δεν αποδεικνύονται ποτέ αυτά) ότι ο Γιώργος, μη αντέχοντας άλλο το ασφυκτικό κλίμα και βλέποντας  το αδιέξοδο, επέλεξε το δημοψήφισμα ως μέσο διαφυγής και εντέλει αποχώρησης, γνωρίζοντας ότι αυτό δεν επρόκειτο να γίνει αποδεκτό, ούτε από τους ευρωπαίους ούτε στο εσωτερικό.*Τα συμπεράσματα, επομένως, είναι πιο εύκολα.
Εδώ τελειώνει μια μικρή ιστορική αναδρομή, με αφορμή ένα δημοσίευμα ξένης εφημερίδας. Τα υπόλοιπα θα τα γράψουν μετά από πολλά χρόνια οι ιστορικοί. Εύχομαι όλοι -παπανδρεϊκοί, βενιζελικοί, σαμαρικοί κ.τ.λ- να είναι καλά και να τα διαβάσουν. Απο Δευτέρα θα έχουμε άλλα, πιο επίκαιρα, να πούμε.
 ΥΓ.: Ο Αλέξης Τσίπρας, με αφορμή τα των Καννών, χαρακτήρισε τον Αντώνη Σαμαρά «μαριονέτα του Μπαρόζο». Θυμίζω, όμως, ότι τον Νοέμβριο του 2011 ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ, όπως και όλοι οι πολιτικοί αρχηγοί, δεν υποστήριξε το δημοψήφισμα που πρότεινε ο Γ. Παπανδρέου, ώστε να αποφανθεί ο λαός και να μην κάνει κουμάντο ο Μπαρόζο, όπως λέει σήμερα. Επομένως, οι εκ των υστέρων παλικαρισμοί  είναι το άκρον άωτον της υποκρισίας.

...................................
 

Oι μπούρδες για τις Κάννες (14/5/2014)



Το πολύκροτο δημοσίευμα των Financial Times για όσα έγιναν στην περίφημη σύνοδο των Καννών στις 2 Νοεμβρίου 2011, προκάλεσε αντιδράσεις από δύο πλευρές (χοντρικά).
Επίσημα από το «όλον ΠΑΣΟΚ». Βενιζέλος (εδώ) και Παπανδρέου (εδώ) ήταν πολύ προσεκτικοί. Δεν έριξαν λάδι στη φωτιά, προφανώς (και) εν όψει εκλογών. Αντίθετα, κάποιοι «κηπουροί του παπανδρεϊσμού» βγήκαν στο μεϊντάνι, για να μας πουν πάνω-κάτω ότι κάποιοι κακοί ξένοι και κάποιοι εγχώριοι προδότες ανέτρεψαν την τότε κυβέρνηση.
Οι αντιδράσεις από άλλους χώρους είναι ανεπίσημες. Κυρίως από δημοσιογραφικά όργανα της ευρύτερης Αριστεράς, τα οποία τώρα χύνουν κροκοδείλια δάκρυα επειδή «ακυρώθηκε η δημοκρατία» με τη μη διεξαγωγή του περιβόητου δημοψηφίσματος.
Επειδή τα γεγονότα είναι λίγο-πολύ γνωστά σε όσους δεν έχουν κοντή μνήμη, ας πάμε κατευθείαν στα συμπεράσματα:
1. Με το δημοψήφισμα, που ανακοίνωσε ότι σκοπεύει να κάνει ο Παπανδρέου, δεν διαφώνησαν (μόνο) η Μέρκελ, ο Σαρκοζί, ο Μπαρόζο στις Κάννες. Πριν διαφωνήσουν αυτοί, είχε γίνει μπάχαλο στην Ελλάδα. Κανένα κόμμα δεν το είχε υποστηρίξει. Ούτε καν της Αριστεράς, που -υποτίθεται- κόπτεται για την άμεση δημοκρατία και άλλες μπούρδες. Ο Τσίπρας το είχε χαρακτηρίσει «τρικ για να αποφύγει ο Γ. Παπανδρέου την πτώση».*** Το ΚΚΕ είχε μιλήσει για «εκβιασμό του λαού». Ο Κουβέλης για «ψευδώνυμη επιλογή», που «βάζει τη χώρα σε περιπέτειες»(εδώ μια συνοπτική παρουσίαση των τότε αντιδράσεων).
2. Με το δημοψήφισμα δεν συμφωνούσε το μισό ΠΑΣΟΚ. Και όχι μόνο οι «βενιζελικοί», όπως σκόπιμα πλασάρεται σήμερα. Τέσσερις υπουργοί (Διαμαντοπούλου, Ραγκούσης,  Σκανδαλίδης, Λοβέρδος) διαφώνησαν επίσημα (εδώ). Οι τρεις πρώτοι κάθε άλλο παρά «βενιζελικοί» ήταν. Φουλ παπανδρεϊκοί ήταν τότε. Ο Γιάννης Ραγκούσης, από τους στενότερους συνεργάτες του Παπανδρέου και από τους πιο καλούς υπουργούς του, ήταν ο πιο οξύς (εδώ). Κι αυτός «προδότης» ήταν; Έλεος πια.
3. Ο Βενιζέλος είναι αλήθεια ότι, στην πρώτη φάση, υποστήριξε το δημοψήφισμα (ο ίδιος εξήγησε αργότερα ότι αιφνιδιάστηκε από την ανακοίνωση του Παπανδρέου και δεν ήθελε να προκαλέσει πρόβλημα στην κυβέρνηση), αλλά ήταν αυτός που, μετά τις Κάννες, ανακοίνωσε ότι δεν θα γίνει. Δεν το έκανε μόνος του, αλλά «αντ’ αυτού» (του Παπανδρέου - στο ίδιο αεροπλάνο ήταν πριν βγει η ανακοίνωση).
Το μεγάλο λάθος του Βενιζέλου ήταν άλλο. Και είχε προηγηθεί. Πρώτα ότι δέχτηκε να γίνει υπουργός Οικονομικών και μετά ότι έγινε πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ. Ήταν δυο καρπούζια στην ίδια μασχάλη. Αν ήθελε να ηγηθεί του ΠΑΣΟΚ, δεν έπρεπε να υποστεί το φοβερό πολιτικό κόστος, που συνεπάγεται η θέση του υπουργού Οικονομικών σε τέτοια κρίση. Τα αποτελέσματα φαίνονται σήμερα στις δημοσκοπήσεις.
4. Μετά τα γεγονότα των Καννών και την ακύρωση του δημοψηφίσματος, η κυβέρνηση Παπανδρέου δεν έπεσε. Πήρε ψήφο εμπιστοσύνης από τη Βουλή. Και ο ίδιος ο Γιώργος Παπανδρέου ανακοίνωσε ότι θα πάρει πρωτοβουλία για να σχηματισθεί κυβέρνηση συνεργασίας. Για πρώτη φορά στην ιστορία, μια κυβέρνηση παίρνει ψήφο εμπιστοσύνης και μετά παραδίδει σε άλλη κυβέρνηση. Γα όσους δεν θυμούνται, ο Παπανδρέου αναζητούσε και το νέο πρωθυπουργό. Πρώτα είχε προτείνει τον Πετσάλνικο, μετά τον Κακλαμάνη (αρνήθηκε) μέχρι να έρθει ο Παπαδήμος.
Άρα τα περί «ανατροπής» της κυβέρνησης Παπανδρέου είναι παραμύθια για μεγάλα παιδιά. Πριν «σκοτώσουν» το δημοψήφισμα η Μέρκελ, ο Σαρκοζί, ο Μπαρόζο, ο Σαμαράς και ο Βενιζέλος, το είχε σκοτώσει ο ίδιος ο Παπανδρέου με τους (επιεικώς) απαράδεκτους χειρισμούς του.
Και  σε όποιον ενδιαφέρεται γι’ αυτούς, συνιστώ να διαβάσει το βιβλίο «Η εποχή της δοκιμασίας» (εκδόσεις Αλεξάνδρεια), που έγραψε ο Χάρης Καστανίδης, υπουργός εκείνη την περίοδο. Ιδιαίτερα μετά τη σελίδα 163. Περιγράφει έναν Παπανδρέου φοβισμένο και συγχυσμένο, που εντέλει δεν ήξερε τι θέλει να κάνει και πώς. Ο Καστανίδης ήταν ένθερμος υποστηρικτής του Παπανδρέου και του δημοψηφίσματος. Διεγράφη από τον Παπανδρέου δυο μήνες μετά, επειδή δεν ψήφισε το νέο Μνημόνιο και τη νέα Δανειακή Σύμβαση.
Καταληκτικό συμπέρασμα: η κυβέρνηση Παπανδρέου δεν έπεσε από τις «ραδιουργίες» κάποιων ξένων, που συνεργάστηκαν με κάποιους εγχώριους «προδότες». Έπεσε από δικές της επιπολαιότητες και ανερμάτιστες εμπνεύσεις και αποφάσεις.
Η ιδέα του δημοψηφίσματος μπορεί, θεωρητικά, να είναι άριστη, αλλά δεν θα μπορούσε ποτέ να υλοποιηθεί έτσι όπως πήγε να το μεθοδεύσει ο τότε πρωθυπουργός: στην τούρλα του Σαββάτου, χωρίς καμιά συνεννόηση με κανένα κόμμα και χωρίς να έχει εξασφαλίσει τη συναίνεση στο δικό του. Εζησα τα γεγονότα από κοντά. Οι περισσότεροι υπουργοί τραβούσαν τα μαλλιά τους με το δημοψήφισμα. Μας έλεγαν ότι δεν ήξεραν πού θα βγει και έτρεμαν τις επιπτώσεις του.
Τα άλλα, που λέγονται και γράφονται σήμερα, είτε από άσχετους είτε από «κολλημένους», είναι ανοησίες. Πολλή υποκρισία εκ των υστέρων. Και ορισμένα είναι συνήθη παραμύθια για μικρά παιδιά.
ΥΓ.: Για την κωλοτούμπα του Σαμαρά (αντιμνημονιακός στην πρώτη φάση, μνημονιακός μετά την κυβέρνηση Παπαδήμου), είναι όλα γνωστά. Οι ψηφοφόροι τού το καταλόγισαν στις εκλογές του 2012. Είναι άλλης τάξεως ζήτημα πώς εξακολουθεί να κυβερνά. Ας ψαχτούν για όσα (δεν) έκαναν οι του ΠΑΣΟΚ πριν, και οι του ΣΥΡΙΖΑ μετά και έως σήμερα.

*Σχολιάζω: Οι υπογραμμίσεις με την έντονη και την διαφορετική χρώματος γραμματοσειρά είναι δικές μου. Απ' αυτές προκύπτουν ερωτήματα. 
   Μπορούσε η Αριστερά να στρέψει αλλού τη ροή των γεγονότων; Μπορούσε με τη δύναμή της στη Βουλή να κάνει το "τρικ" του Γιωργάκη αίτημα απαιτητό του λαού μέσα κι έξω από τη Βουλή; Αν απαντήσουμε ναι, θα έπρεπε να έχουν εξασφαλιστεί οι όροι και οι προϋποθέσεις για κάτι τέτοιο. Συμμαχίες, συνεννοήσεις κλπ. Εδώ, τώρα, μεσούσης της κρίσεως με βουβή (αλλά ωστόσο υπαρκτή) τη λαϊκή απαίτηση για συνεννόηση δεν έχουν καταφέρει τα "μαγαζιά" (μεγάλα, μικρά και μικρομέγαλα) της Αριστεράς να συνεννοηθούν, πόσο μάλλον σ' εκείνη τη συγκυρία. Οπότε, για άλλη μία φορά αποδεικνύεται η αντικειμενική (δηλ. πέρα από τις προθέσεις του κάθε "μαγαζάτορα") ιδεολογική και πολιτική χρεωκοπία της πολιτικής, οικονομικής, πνευματικής ελίτ της χώρας. Κοιτάξτε τη φωτογραφία στην κορυφή της ανάρτησης. Η στάση του σώματος του Γιωργάκη συμβολίζει ακριβώς αυτήν την χρεωκοπία. Και μέχρι τώρα δεν διαφαίνεται στον ορίζοντα κάποια δύναμη (πρόσωπο, ομάδα, συλλογικότητα) από το λαό να ορθώνει ανάστημα. Πορευόμαστε ταπεινωμένοι και πικραμένοι "στα τέσσερα"...

Δεν υπάρχουν σχόλια: