"Οι χρήστες του λαού" Της Αννας Δαμιανίδη ("Εφημερίδα των Συντακτών" 22/04/14)

.............................................................

Οι χρήστες του λαού

     

Της Αννας Δαμιανίδη 

"Εφημερίδα των Συντακτών" 22/04/14

Ταξίδευα σε θέση πούλμαν με καράβι, ακίνητη σαν τιμωρημένη κάτω από μια τηλεόραση, όπου αγανακτισμένοι δημοσιογράφοι κατακεραύνωναν τον Νίκο Δήμου για το άρθρο του περί θείου φωτός. Μιλούσαν εξ ονόματος του λαού, που είχε θιχτεί, πληγωθεί, προσβληθεί χρονιάρα μέρα, και δεν σηκώναν μύγα στο σπαθί τους. Ο κατηγορούμενος δεν εκλήθη να απολογηθεί, γιατί αυτές οι δίκες λανσάρουν δικές τους διαδικασίες. Ο λαός από κάτω, εμείς οι ταξιδιώτες δηλαδή, μιλιά δεν έβγαζε. Κάποια στιγμή κοιτάχτηκε, νομίζω, μεταξύ του. Ο λαός εννοώ. Το πολυκέφαλο τέρας. Το κεφάλι της διπλανής μου γύρισε και με κοίταξε με μισόκλειστα μάτια, σαν να ρωτούσε τι γνώμη είχα. Ή μήπως ήταν για να ελέγξει αν ήμουν όσο έπρεπε θιγμένη, πληγωμένη, αγανακτισμένη κι έτοιμη να σηκώσω πέτρα; Δεν θα μάθω ποτέ γιατί δεν έβγαλε άχνα, κι ούτε κι εγώ έβγαλα. Δεν ρισκάρισε καμιά μας να εκτεθεί στον αόρατο έλεγχο πίστης, αγανάκτησης κ.λπ. κ.λπ. στον οποίο μας υπέβαλε η εικόνα εκ του μεγίστου ύψους της. Κρατήσαμε κι οι δυο μας πισινή, επιτρέποντας στην υπενθύμιση του φόβου να γλιστρήσει ύπουλα μέσα μας. Καλύτερα να μη μιλάς σε τέτοιες εποχές, όχι δηλαδή κι ότι υπήρχαν καλύτερες για να μιλάει κανείς. Αλλά ετούτες εδώ, για να αγανακτεί έτσι η κομμένη κεφαλή της τηλεόρασης, πρέπει να είναι απολύτως ακατάλληλες. Φυσικά υπάρχει ελευθερία λόγου, αλλά φύλαγε τα ρούχα σου να 'χεις τα μισά. Κι αν μεθαύριο συμβεί κάποια στραβή, ο μη γένοιτο, και ομάδες νεαρών θελήσουν κάπου να ξεσπάσουν; Μάθε το πιστεύω σου καλά από στήθους, κι αν ξεχάσεις λεπτομέρειες, εκεί είναι οι αρχιερείς των «ειδήσεων» να σου κάνουν επανάληψη.

Αχ, ο λαός τι ωραίο και εύπλαστο υλικό, αφελές, αθώο, ελαφρώς αγράμματο, χρήζον προστασίας για να μπορεί να απεκδύεται προσωπικότητας και ευθυνών. Αν δεν συμφωνείς με την εικόνα του λαού που σου σερβίρουν, να το κοιτάξεις, το καλό που σου θέλω. Αν πηγαίνεις σχολείο, ή σε χώρους μαζικούς, το κεφάλι κάτω και το στόμα ραμμένο. Μη σε πάρουν είδηση ότι δεν ανήκεις στο αγνό και τόσο εύκολα θιγόμενο αυτό είδος που λέγεται λαός. Δεν θα περάσεις καλά, αυτό σ' το εγγυώνται οι θεοί της οθόνης. Θυμήσου τη μαμά, θυμήσου τη γιαγιά, τι έλεγαν; Κράτα το στόμα σου κλειστό, παιδί μου, για καλό και για κακό. Μην εκδηλώνεσαι. Εκπαιδευμένες εκείνες στο ανήκειν στο μέγα τέρας. Είχαν δει τα ματάκια τους τιμωρίες των παραστρατημένων που δεν ήσαν αρκετά λαϊκοί άνθρωποι. Θυμάται τον φόβο τους η κομμένη κεφαλή και σ' τον θυμίζει. Μπες στο σώμα του τέρατος, του μυστηριώδους και απειλητικού λαού κι εσύ, που μπορεί να κυβερνηθεί με τελετές και ευλάβεια, και προσκυνά τις τιμές αρχηγού κράτους. Κομμένο και ραμμένο το μοντέλο στο πατρόν του ψυχαναγκασμού. Η συνταγή είναι βυζαντινή, είναι αυτοκρατορική, κι άμα δεν σου αρέσει, μήπως έχεις ίχνη προτεσταντικών αποκλίσεων στην ψυχή σου; Τίποτε χειρότερο για μια ταξιδιώτισσα του Αιγαίου.

Και να πηγαίνω για γιορτές του Επιταφίου και της Ανάστασης, για ευλάβεια και κατάνυξη. Πάει, τα πήραν όλα οι γοργόνες.