.............................................................
Μεταξύ ποιήσεως και πολιτικής
Του Παντελη Mπουκαλα
Να πει κανείς πως οι ηγέτες μας αγάπησαν ξαφνικά τον Βλαδίμηρο Μαγιακόσφσκι και αποφάσισαν να υιοθετήσουν τη σαφή προειδοποίησή του; Αδύνατο μοιάζει, κι ωστόσο οι πρωτοχρονιάτικες προτροπές τους να πάρουμε τη μοίρα μας στα χέρια μας είχαν έναν αέρα από τους στίχους εκείνους που ακούγαμε μελοποιημένους στα πρώτα μεταπολιτευτικά χρόνια: «Το μέλλον δεν θα ρθει από μονάχο του έτσι νέτο σκέτο, αν δεν πάρουμε μέτρα κι εμείς». Και λέω αδύνατο γιατί έναν επαναστάτη δεν τον υιοθετούν εύκολα οι της εξουσιαστικής συντεχνίας, ειδικά δε για τη θεωρητικά φιλομαγιακοφσκική ηγεσία του ΚΚΕ ένας «καταραμένος» ποιητής παραμένει καταραμένος, τουλάχιστον ώσπου να «αποκατασταθεί», πολύ δε περισσότερο που αυτοκτόνησε, από «ηττοπάθεια» προφανώς.
Πιο κοντά στα πράγματα θα βρισκόμασταν αν λέγαμε ότι τα πρωτοχρονιάτικα διαγγέλματα των ιθυνόντων ήταν επηρεασμένα από τον Οδυσσέα Ελύτη, και μάλιστα τον πρώιμο, που ένιωθε τόσο δυνατός ώστε να πει: «Ενα και δυο: τη μοίρα μας δεν θα την πει κανένας. / Ενα και δυο: τη μοίρα του ήλιου θα την πούμ’ εμείς». Αλλά και πάλι, ποια σχέση μπορεί να έχουν με την ποίηση, όποιας εποχής και γλώσσας, όποιου θυμού ή ελπίδας, οι κουρασμένες και άχυμες λέξεις που συντάσσονται σε υποχρεωτικά διαγγέλματα; Ποια σχέση μπορεί να έχει η τέχνη της ποίησης που, αδιάφορη για τα όρια, επιχειρεί να αναπαρθενεύσει τις λέξεις και να επικυρώσει το βαθύ νόημά τους, με την τέχνη του εφικτού (όπως παγίως ορίζεται η πολιτική), που καταχράται και διαβάλλει πολύτιμες λέξεις και τις ιδέες που αυτές συναρθρώνουν; Ποιος μπορεί να μιλήσει πια στα σοβαρά για «άμεση δημοκρατία» μετά τη γελοιοποίηση που της επιφύλαξε ο κ. Παπανδρέου. Αλλά και ποιος για «υπέρβαση», μετά την περιποίηση που υπέστη παλαιότερα από τον κ. Σαμαρά, με αποτέλεσμα η λέξη να εξοβελιστεί από τη ρητορική του νεοδημοκράτη αρχηγού, διότι η χρήση της μόνο ειρωνικά σχόλια θα προκαλούσε.
Εν πάση περιπτώσει, το έθιμο των πρωτοχρονιάτικων μηνυμάτων επέβαλε στους πολιτικούς ηγέτες να στηθούν μπροστά στην κάμερα, με πλαστό χαμόγελο, και, σαν να συμμετέχουν σε παράδοξες πανελλαδικές εξετάσεις ενηλίκων, να διαβάσουν μια σύντομη έκθεση ιδεών. Και σχεδόν όλοι μάς παρότρυναν «να πάρουμε τη μοίρα μας στα χέρια μας». Το πιθανότερο είναι να εννοούσαν ότι οφείλουμε να τους υπερψηφίσουμε στις επερχόμενες εκλογές, δεδομένου ότι καθένας από αυτούς έχει τη σεμνότητα να αυτοθαυμάζεται σαν ο ικανότερος διαχειριστής της συλλογικής μοίρας. Αλλά το να παίρνει κανείς δι’ αντιπροσώπου τη μοίρα του στα χέρια του, και μάλιστα ενός αντιπροσώπου που σπεύδει να λησμονήσει ποιον αντιπροσωπεύει και ποιος και για ποιον λόγο τον τίμησε με την ψήφο του, ώστε να απεξαρτηθεί έτσι από την ευθύνη που φορτώθηκε, δεν έχει κανένα μα κανένα νόημα. Είτε για ποίηση μιλάμε είτε για πολιτική.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου