Τετάρτη 14 Δεκεμβρίου 2011

"Το σύνδρομο Μουρίνιο" του Kωστα Λεονταριδη ("Καθημερινή", 14/12/2011)

.............................................................


Το σύνδρομο Μουρίνιο
 

Tου Kωστα Λεονταριδη

Σε πλούσιους και φτωχούς, τυχερούς και άτυχους, ευφυείς και στενοκέφαλους απαντάται ένας κεντρομόλος ψυχισμός αυτοπεραίωσης, που συνοψίζεται στο εξής: για οτιδήποτε στραβό συμβεί φταίνε πάντα κάποιοι άλλοι, οι δυνάμεις του σκότους, τα συμφέροντα κ. λπ.
Ενα ενδεικτικότατο δείγμα (πολυτελείας) αυτής της στρατηγικής είναι ο χαρισματικός Ζοζέ Μουρίνιο. Ασήμαντος ως ποδοσφαιριστής στην ταλεντομάνα Πορτογαλία, έγινε μεταφραστής σπουδαίων προπονητών, ρουφώντας σαν σφουγγάρι τα μυστικά της τέχνης. Αρπάζοντας ευκαιρίες από τα μαλλιά με τη διεισδυτική του ματιά, έγινε γρήγορα αλεπού των πάγκων και ως αταλάντευτος θιασώτης του δόγματος «ο σκοπός αγιάζει τα μέσα» δεν ξεγέλασε: τον ενδιέφερε η ουσία, οι νίκες, όχι η τέρψη των θεατών και η χαρά του παιχνιδιού. Και καλλιεργώντας πολιτικό δαιμόνιο φιλοτεχνούσε με μαεστρία το δημόσιο πορτρέτο του. Ομορφάντρας, μονίμως αγέλαστος (εκπέμποντας έτσι σοβαρότητα...), με την αλαζονεία του γοήτευε τους χρυσοκάνθαρους εργοδότες για την αξία του. Ο Μουρίνιο είναι προφέσορας στο να «πουλάει» τον εαυτό του, φυλάει όμως τα νώτα του, καθώς «οι νέοι παίκτες είναι σαν τα καρπούζια, μόνον όταν τα ανοίγεις σιγουρεύεσαι ότι αυτό που αγόρασες είναι καλό», έχει δηλώσει και ο νοών νοείτω.
Ο Μουρίνιο κι όσοι κατακτούν το δικό τους Εβερεστ πάσχουν από το σύνδρομο της υψολαγνείας. Μόνιμο άγχος του είναι, όταν έρθει η ώρα, να εγκαταλείψει την κορυφή όποτε αυτός αποφασίσει και με δικούς του όρους. Οποιαδήποτε άλλη εξέλιξη θα ισοδυναμεί με γκρεμοτσάκισμα του θεριεμένου εγώ. Είναι η μοίρα όσων αρχηγεύουν, όλοι τους συναντούν κάποιον εφιάλτη στον δρόμο προς την ποθητή υστεροφημία. Του Ζοζέ ο διάβολος ακούει στο όνομα Μπαρτσελόνα, ομάδα που τα πόδια των παικτών της ζυγίζουν πολλές ράβδους χρυσού. Ανάλογη είναι η χρηματιστηριακή αξία και των παικτών της Ρεάλ του Μουρίνιο. Τότε γιατί οι Μαδριλένοι τρώνε τη μια κατραπακιά μετά την άλλη από τους Καταλανούς του Πέπε Γκουαρντιόλα;
Η απάντηση είναι ορατή και σε μη ειδήμονες. Το «ηλεκτρονικό» παιχνίδι της Μπαρτσελόνα διαποτίζεται από πνεύμα πρωτοφανούς ομαδικότητας και ψυχικής συνοχής, τους βεντετισμούς οι παίκτες τους αφήνουν έξω από το γήπεδο, ενώ οι της Ρεάλ δεν πειθαρχούν σε τέτοια φιλοσοφία. Οι κινήσεις των παικτών του Μουρίνιο αντανακλούν τον δικό του χαρακτήρα, το βλέπεις στο πόσο «ατομοκεντρικά» πανηγυρίζουν τα γκολ (π. χ. ο σπουδαίος, αντιπαθής Ρονάλντο) σε αντίθεση με τους αντιπάλους τους που γλεντούν σαν σε φιλικό μεθοκόπι. Ο αρχηγός Μουρίνιο φέρθηκε πάλι μικροπολιτικά. Του ’φταιξε ο διαιτητής, η τύχη των άλλων, η κακιά η ώρα. Για δικά του λάθη, όπως πάντα, ούτε λόγος, η υπεροχή των αντιπάλων υποκρύπτει μονίμως σκευωρία. Ο Μουρίνιο και οι ηγέτες τύπου Μουρίνιο, σε οποιονδήποτε χώρο διαπρέπουν, χαράσσουν διαδρομή κομμένη στα μέτρα τους. Ομως δεν επιχειρούν να αλλάξουν την Ιστορία.

Δεν υπάρχουν σχόλια: