Πέμπτη 16 Δεκεμβρίου 2010

"Οι αφηγητές" του Κωστή Παπαγιώργη ("Αθηνόραμα", 16-22/12/10, τ.553)

   Πάλαι ποτέ είχαν τους θεούς, τους μάγους ή τους προφήτες, αντίθετα στις μέρες μας αυτά που κυριαρχούν άμεσα ή έμμεσα είναι οι μεγάλες αφηγήσεις και οι αφηγητές. Μεγάλες αφηγήσεις αλλά και μικρές αφηγήσεις / εθνικές αφηγήσεις αλλά και ηπειρωτικές αφηγήσεις / φυλετικές αφηγήσεις αλλά και φυλικές αφηγήσεις. Δεν είναι τυχαίο ότι σχεδόν σύμπας ο πλανήτης επιμένει να αναφέρεται στη Βίβλο, παρά το γεγονός ότι τόσο η Παλαιά όσο και η Καινή Διαθήκη δυσκολεύονται να καλύψουν όχι μόνο τους αλλόθρησκους αλλά και τους ομόθρησκους που ξέρουν το γράμμα, αλλά έπαυσαν να υπολογίζουν το πνεύμα. 
   Για να είμαστε πιο σαφείς, το ζήτημα της "αφήγησης" που ριζώνει στην ψυχή κάθε έθνους δεν αφορά την ακρίβεια και την τεκμηριωμένη εγκυρότητα / απεναντίας, εφ' 'οσον ο μύθος έχει μεγάλα φτερά, το ζητούμενο είναι το βάθος πεδίου, η πειστική ιερότητα του λαού, η αλυσίδα των συμβάντων που δένει το παρελθόν με το παρόν. Επ' αυτού τα παραδείγματα παραμένουν υποβλητικά. Χωρίς το μύθο της Γης της Επαγγελίας, η Αμερική πιθανότατα δεν θα έφτανε ποτέ εκεί που έφτασε. Το Σάλεμ είναι η συντόμευση της Ιερουσαλήμ / όπως άλλωστε και οι Γάλλοι δεν θα επαναστατούσαν αν οι φιλόσοφοι δεν τους πρότειναν νέο ημερολόγιο, νέο υπέρτατο ον, νέα έννοια του πολίτη. Να πούμε για την αφήγηση των Ρώσων και του Λένιν, για τη μεγάλη αφήγηση - και τη Μεγάλη  Πορεία - του Μάο;
   Η τελευταία εμφάνιση του Στρος Καν στο ημέτερο κοινοβούλιο δεν έθιξε - όπως νομίζουν πολλοί - το γόητρο της χώρας, όσο την καθιερωμένη αφήγηση περί υπερήφανου έθνους, χώρας του αρχαιοελληνικού μύθου και του ευρωπαϊκού πολιτισμού. Τίποτε από όλη αυτή την χρυσόσκονη. Το μόνο που ήξερε να ξεστομίσει ο εντεταλμένος αξιωματούχος ήταν οι σκληροί υπαινιγμοί περί γενικευμένης διαφθοράς, ανεύθυνου και εγκληματικά σπάταλου κράτους, αλλά και κακομαθημένης αντιπολίτευσης, η οποία κάνει πως δεν βλέπει τον γκρεμό από τον οποίο γλίτωσε (;) η χώρα.
   Γεννιέται λιοπόν το ερώτημα: με ποιο δικαίωμα ο Στρος Καν πρότεινε δική του εκδοχή για την ντόπια αφήγηση; Αν το κοινοβούλιο αποτελεί το δημοκρατικό άδυτο πάσης εκδημοκρατισμένης χώρας, τότε η αποτυχία της θα πρέπει να αρχίζει από κει. Όπερ και εγένετο. Ξέροντας ότι η κυβέρνησή μας απώλεσε την περηφάνια της, η μείζων αντιπολίτευση πιπιλάει νεκρά συνθήματα  και οι ελάσσονες αντιπολιτεύσεις κοκορεύονται χωρίς λειρί, ο ξένος έπληξε το ντόπιο καθεστώς κατάκαρδα. Και βέβαια δεν είναι υποψήφιος πολιτικός. Το μόνο που τον ενδιαφέρει είναι η επιστροφή των δανεισμένων χρημάτων, το ταμείο των ανωτέρων του, η υποψιθυρίζουσα οικονομική αφήγηση περί δανείων, τοκοχρεολυσίων, παρατάσεων και επιμηκύνσεων. Μπορεί να μας θίγει αυτή η στάση, αλλά πρέπει να παραδεχτούμε ότι ο επισκέπτης ήξερε τι έκανε.
  




Δεν υπάρχουν σχόλια: